Zapalenie ucha u dzieci

Zapalenie ucha u dzieci

OZUŚ czyli Ostre zapalenie ucha środkowego

Ostre zapalenie ucha środkowego to proces zapalny obejmujący błonę śluzową i struktury ucha środkowego. Jest częstą chorobą infekcyjną u dzieci. OZUŚ występuje u ok. 50-84% dzieci do 3 r. ż., najczęściej między 6 a 12 miesiącem życia. Po ukończeniu 7 roku życia częstość zachorowań wyraźnie zmniejsza się. Jak pokazują badania w ok. 2/3 przypadków przyczyna zakażenia jest mieszana – powodują je zarówno wirusy jak i bakterie.

Nawracające ostre zapalenie ucha środkowego rozpoznajemy, gdy występuje 3 lub więcej udokumentowanych, odrębnych zachorowań w ciągu poprzedzających 6 miesięcy lub 4 i więcej w ciągu 12 miesięcy.

Za częste zapalenia uszu u dzieci odpowiadają:

• specyficzna budowa trąbki słuchowej dziecka
  Trąbka słuchowa łączy część nosową gardła i ucho środkowe. Niedojrzałość jej budowy oraz zaburzenia jej funkcji są jednym z podstawowych czynników sprzyjających zapaleniu ucha. Trąbka słuchowa u niemowląt jest krótsza, szersza i bardziej wiotka niż u starszych dzieci, co sprzyja aspiracji wydzieliny z nosogardła, a tym samym szerzeniu się infekcji: przechodzeniu infekcji z gardła czy nosa do ucha środkowego. Dodatkowo przewody słuchowe dziecka są wąskie i kręte, co sprawia, że odpływ ewentualnej wydzieliny jest utrudniony i łatwiej o powstanie stanu zapalnego.

• infekcje górnych dróg oddechowych
  W trakcie infekcji obrzęk błony śluzowej trąbki słuchowej powoduje zaburzenie jej czynności. 
• przerost migdałka gardłowego

Przerośnięty migdałek gardłowego uciska trąbki słuchowe, które nie wentylują ucha. W takiej sytuacji przy obecnym katarze, w uchu gromadzi się płyn, będący pożywką dla bakterii, co sprzyja rozwojowi stanu zapalnego.

• wiek < 2 r. ż

• niedojrzały układ immunologiczny u dziecka
• uczęszczanie do żłobka lub przedszkola, starsze rodzeństwo
• długotrwałe stosowanie smoczków
• karmienie w pozycji poziomej
  Pozycja leżąca sprzyja przemieszczaniu się wydzieliny lub pokarmu z nosogardła.
• brak karmienia piersią lub krótkotrwałe karmienie piersią (poniżej 3 miesięcy)
• wady twarzoczaszki
• bierne palenie tytoniu
• predyspozycje genetyczne

Objawy ostrego zapalenie ucha środkowego

• początkowo nieżyt nosa i objawy infekcji górnych dróg oddechowych
• ból ucha: często silny, tętniący, najczęściej pojawia się w nocy
• uczucie pełności w uchu
• niedosłuch
• wyciek ropnej, krwistej wydzieliny z ucha
• gorączka
• niepokój
• brak apetytu, rozdrażnienie
• nudności, wymioty oraz zawroty głowy

U niemowląt objawy są często niespecyficzne tj. gorączka, płacz, niepokój, zaburzenia snu - nagłe budzenie się w nocy z płaczem, wymioty, biegunka (tzw. ucho- brzucho).

Warto wiedzieć, że ból ustępuje wtedy, gdy pojawia się wyciek z ucha, ponieważ w wyniku perforacj błony bębenkowej zmniejsza się ciśnienie w jamie bębenkowej.

Objawy takie jak zaczerwienienie, odstawanie małżowiny usznej, tkliwość okolicy za- lub przedusznej są wskazaniem do pilnej konsultacji laryngologicznej.

Warto natomiast pamiętać, że u niemowląt łapanie się za ucho, pocieranie uchem o poduszkę nie zawsze musi świadczyć o zapaleniu ucha.

Rozpoznanie

Lekarz ogląda błonę bębenkową dziecka za pomocą otoskopu.

Rozpoznanie ostrego zapalenia ucha środkowego ustala się na podstawie równoczesnego wystąpienia ostrych objawów chorobowych (ból ucha ) oraz uwidocznienia w badaniu otoskopowym zmian wskazujących na ostre zapalenie ucha środkowego - uwypuklenia i zaczerwienienia błony bębenkowej. Jeżeli doszło do perforacji błony bębenkowej to w przewodzie słuchowym widoczny jest ropny, pulsujący wyciek. Objawy infekcji górnych dróg oddechowych często towarzyszą zapaleniu ucha, ale nie są czynnikiem decydującym przy stawianiu diagnozy.

Leczenie

W leczeniu OZUŚ stosowane są leki objawowe, przede wszystkim środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, a w niektórych przypadkach antybiotyki.

Objawy ostrego zapalenie ucha środkowego mają tendencję do samoistnego ustępowania. Ból ucha jest objawem dominującym w pierwszych godzinach OZUŚ i zwykle ustępuje w ciągu 24-48 godzin. Zakłada się, że w pierwszych 24-48 godz. jest to jeszcze zakażenie wirusowe lub odwracalne zakażenie bakteryjne.

Dlatego u większości chorych stosuje się tzw. strategię czujnego wyczekiwania.

Strategia wyczekująca polega na wstrzymaniu się z antybiotykoterapią i jednoczesnym podawaniu zamiast antybiotyku leku przeciwbólowego i przeciwgorączkowego (paracetamol lub ibuprofen). Okres wyczekiwania na poprawę wynosi 48 –72 godziny. Jeśli po tym czasie nie obserwuje się poprawy lub stan dziecka pogarsza się, konieczne jest włączenie antybiotyku do leczenia.

Z podaniem antybiotyku możemy poczekać jedynie u dzieci powyżej 6 miesiąca życia, bez czynników ryzyka cięższego przebiegu, z objawami ostrego zapalenia ucha przebiegającymi łagodnie, tzn. z jednostronnym zapaleniem ucha, bez wycieku, w dobrym stanie ogólnym, z temperaturą ciała <38°C, bez wymiotów, biegunki.

W jakich sytuacjach dziecku z ostrym zapaleniem ucha środkowego należy niezwłocznie podać antybiotyk?

Antybiotykoterapię jest konieczna u dzieci :

• <6. miesiąca życia
• z wysoką gorączką (>39 st.C), znacznie nasilonymi dolegliwościami bólowymi i wymiotami
• z wyciekiem z ucha
• <2. roku życia z obustronnym ostrym zapaleniem ucha środkowego
• z grupy zwiększonego ryzyka – u dzieci z nawracającymi zapaleniami ucha środkowego, wadami twarzoczaszki, zaburzeniami odporności, zespołem Downa, odbiorczym upośledzeniem słuchu.
• chorych z ograniczonym dostępem do opieki medycznej
• przy braku poprawy po 48-72 godzinnym leczeniu objawowym

W leczeniu ostrego zapalenia ucha środkowego nie wykazano skuteczności stosowania leków przeciwhistaminowych, mukolityków, kropli obkurczających błonę śluzową nosa.

Dlaczego leczenie doustne a nie krople do uszu?

Przewody słuchowe dziecka są wąskie i kręte, co obniża szanse dostania się leku we właściwe miejsce. Ponadto ucho zewnętrze oddzielone jest od ucha środkowego błoną bębenkową , dlatego jeśli nie jest ona uszkodzona, uniemożliwia przedostanie się leku. Przy nie sperforowanej błonie krople działają tylko w obrębie ucha zewnętrznego i jedynie przy zapaleniu tej części ucha stosowanie kropli może przynieść efekt.

Leczenie zabiegowe ?

Leczenie zabiegowe niezbędne jest tylko w nielicznych przypadkach np. nacięcie błony bębenkowej konieczne jest gdy zapalenie ucha przebiega z bardzo dużymi dolegliwościami bólowymi, znacznie uwypukloną błoną bębenkową, wysoką gorączką i ciężkim stanem ogólnym. Założenie drenów wentylacyjnych bywa niekiedy konieczne w leczeniu nawracającego zapalenia ucha środkowego.

Badania kontrolne po leczeniu

Ostre zapalenie ucha środkowego w większości wypadków ustępuje samoistnie, bez powikłań nawet wtedy, gdy w jego przebiegu doszło do perforacji błony bębenkowej. Powikłania OZUŚ, głównie zapalenie wyrostka sutkowatego zdarzają się bardzo rzadko.

Po zakończeniu leczenia ostrego zapalenia ucha środkowego wskazane jest jednak kontrolne badanie otoskopowe oraz badanie słuchu. Należy bowiem sprawdzić czy zmiany ustąpiły całkowicie, czy nie utrzymuje się wysięk, mogący powodować czasowy niedosłuch.

Każda perforacja wymaga kontroli otoskopowej, a czas potrzebny na wygojenie się błony bębenkowej wynosi ok. 3–4 tygodnie. 

Jak zmniejszyć częstość zachorowań?

- karmienie dziecko piersią (przynajmniej przez pierwsze 6 miesięcy)

- karmienie butelką w pozycji pionowej

- unikanie narażenia na dym tytoniowy

- ograniczenie narażenia na infekcje górnych dróg oddechowych czyli unikanie dużych skupisk ludzkich, a także żłobka, przedszkola w szczycie zachorowań

- dbanie o drożność nosa

W razie nieżytu nosa wskazana jest toaleta nosa- czyli płukanie solą fizjologiczną lub wodą morską w sprayu, mniejszym dzieciom można odsysać wydzielinę specjalnym aspiratorem. W przypadku nasilonego kataru pomocne mogą być środki obkurczające błonę śluzową nosa. Należy pamiętać, że można je stosować krótko: 3, max. 5 dni.

- szczepienie przeciw pneumokokom

Czym jest tzw. ucho pływaka?

UCHO PŁYWAKA czyli ostre zapalenie ucha zewnętrznego to rozlany proces zapalny w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego, który może obejmować także małżowinę oraz błonę bębenkową.

W większości przypadków ostre zapalenie ucha zewnętrznego ma charakter bakteryjny.

W leczeniu ostrego zapalenia ucha zewnętrznego stosuje się antybiotyki podawane miejscowo.

Objawy:

• ból ucha
• kłucie lub uczucie pełności
• osłabienia słuchu lub bólu promieniującego do żuchwy.
• tkliwość podczas ucisku na skrawek, małżowinę uszną lub obie te struktury
• obrzęk, zaczerwienienie przewodu słuchowego
• zaczerwienienia błony bębenkowej lub małżowiny usznej i sąsiadującej skóry.

Rozwojowi zapalenia ucha zewnętrznego sprzyjają: regularna toaleta uszu i usuwanie woskowiny, ekspozycja na wodę, agresywne mycie uszu, depozyty mydła i alkaliczne krople uszne, które niszczą barierę ochronną; miejscowe urazy powstające podczas czyszczenia uszu, irygacje, noszenie aparatów słuchowych.

Ostre zapalenie ucha zewnętrznego częściej występuje u osób mieszkających w ciepłym klimacie o podwyższonej wilgotności lub u pływaków narażonych na zwiększoną ekspozycję na wodę.

Bibliografia:

http://www.antybiotyki.edu.pl/pdf/Rekomendacje2016.pdf

https://pediatria.mp.pl/choroby/laryngologia/74798,ostre-zapalenie-ucha-srodkowego

https://www.mp.pl/otolaryngologia/zalecenia/100112,ostre-zapalenie-ucha-zewnetrznego-wytyczne-przygotowane-na-podstawie-clinical-practice-guideline-acute-otitis-externa

Probiotyki, prebiotyki

Półki aptek uginają się pod setkami różnych wyrobów medycznych: witamin czy suplementów diety. O probiotykach i prebiotykach oraz ich korzystnym działaniu słyszał niemal każdy. Jak jednak odróżnić jedno od drugiego, dlaczego mają taki dobry wpływa na organizm oraz czym jest synbiotyk wie już niewielu. 

Probiotyki (pro bios czyli „dla życia”) to żywe organizmy: wyselekcjonowane kultury bakterii, które podawane w odpowiednich ilościach wykazują korzystne działanie zdrowotne. Muszą być przyjmowane w takiej formie, żeby przetrwały w żołądku i były aktywne w jelicie grubym. 

Zalicza się do nich:

- bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzaju Lactobacillus (np. L. acidophilus, L. casei, L. reuteri. L. rhamnosus) i Bifidobacterium (B. animalis, B. breve)

- drożdżaki Saccharomyces boulardii

Prebiotyki to niepodlegające trawieniu składniki żywności, które selektywnie stymulują rozwój i/lub aktywność jednego lub ograniczonej liczby szczepów bakterii w jelicie grubym. Korzystnie wpływają na stan zdrowia człowieka stanowiąc pożywkę dla mikroflory jelita grubego. Są nimi wielocukry np.fruktooligosacharydy: inulina i oligofruktoza. Można je także dostarczać z dietą w produktach tj. cykoria, karczochachy, szparagi, czosnek. 

Synbiotyk to po prostu połączenie probiotyku i prebiotyku w jednym preparacie.

Właściwy sposób odżywiania wpływa na skład mikroflory jelitowej człowieka, której równowaga sprzyja prawidłowemu funkcjonowania całego organizmu. W prawidłowych warunkach w jelitach zdecydowaną większość bakterii stanowią korzystne bakterie kwasu mlekowego. Przy niewłaściwym odżywianiu się, w trakcie chorób, stresu oraz po antybiotykoterapii nieliczne (w stanie zdrowia) szkodliwe bakterie namnażają się, co powoduje wzrost substancji toksycznych,a w konsekwencji może odpowiadać za dolegliwości dotyczące układu pokarmowego tj. zaparcia, biegunkę, wzdęcia.

Przyjmowanie bakterii probiotycznych wpływaja na zwiększenie korzystnej mikroflory jelitowej, a w przypadku zaburzonej mikroflory jelitowej zmniejsza liczbę bakterii patogennych i przywraca równowagę między szczepami. Poza tym bakterie probiotyczne tworzą ochronny biofilm, chroniący ściany jelit przed niekorzystnymi czynnikami.

Jak działają bakterie probiotyczne?

Probiotyki korzystnie modulują skład mikrobioty jelitowej. Konkurują o miejsce w przewodzie pokarmowym z bakteriami chorobotwórczymi i grzybami. Przyczepiając się do ścian jelit, uniemożliwiają osiedlenie się tam patogenów. Działają antagonistycznie przeciw licznym patogenom: wytwarzają bakteriocyny, które hamują rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych, produkują też kwasy organiczne, które zakwaszając środowisko wewnątrz jelit, tworzą niekorzystne warunki dla ich rozwoju. Niektóre probiotyki mogą łagodzić też objawy nietolerancji laktozy, ponieważ wytwarzają  enzym rozkładający laktozę do cukrów prostych. Ułatwiają przyswajanie witamin (zwłaszcza z grupy B) oraz związków mineralnych (głównie żelaza, fosforu i wapnia).

Probiotyki można znaleźć nie tylko na aptecznych półkach w gotowych preparatach, ale także w sklepach spożywczych w produktach mlecznych tj. kefir, zsiadłe mleko, maślanka, jogurt mleko, oraz produktach kiszonych tj. kapusta i ogórki. 

Warto wiedzieć, że produkt mleczny uznawany jest za probiotyczny, gdy w jednym gramie zawiera co najmniej 10 mln jednostek Bifidobacterium lub 100 mln jednostek Lactobacillus. 

Należy pamiętać, że każdy rodzaj fermentowanego produktu mlecznego zawiera inne bakterie kwasu mlekowego. 

Gdy mikroflora jelitowa znajduje się w równowadze to wyżej wymienione produkty są dobrym źródłem probiotyków. Jednak stężenie bakterii probiotycznych w żywności nie jest jest zazwyczaj wystarczająco duże by np. zniwelować negatywne skutki antybiotykoterapii. Dlatego w przypadku zaburzonej naturalnej flory bakteryjnej w jelitach, lepiej sięgnąć jest po odpowiednio wyselekcjonowane szczepy bakterii, zamknięte w kapsułkach, tabletkach lub saszetkach.

Na rynku istnieje kilkadziesiąt preparatów probiotycznych. Który zatem wybrać? 

Jak rozszyfrować ulotkę? Na co zwrócić uwagę kupując probiotyk?

Każdy szczep probiotyczny powinien być identyfikowany na podstawie rodzaju, gatunku i szczepu. Oznaczenie literowe podawane obok nazwy drobnoustroju to skrótowa nazwa zbioru drobnoustrojów, w którym przechowywany jest szczep wzorcowy, a oznaczenie cyfrowe mówi nam pod jakim numerem: przykładowo ATCC 5510 oznacza, że dany szczep jest przechowywany w American Type Culture Collection pod numerem 55103. 

Np. Lactobacillus (rodzaj) rhamnosus (gatunek) GG (szczep) ATCC 55103 

Uważa się, że dla uzyskania efektu zdrowotnego konieczne jest spożywanie od 1 do 2 miliardów CFU (tzw. jednostka tworząca- colony forming unit) bakterii probiotycznych dziennie. 

Zatem czytając skład preparatu opisany na etykiecie zwróćmy uwagę na: liczebność bakterii oraz nazwę szczepu bakterii, składającą się z trzech członów, określających rodzaj, gatunek, szczep.

Pamiętajmy także, że produkty zawierające żywe kultury bakterii probiotycznych są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury. Należy się dowiedzieć czy dany preparat musi być przechowywany w lodówce, gdyż źle przechowywany straci skuteczność.

Probiotyk probiotykowi nierówny czyli jak wybrać odpowiedni probiotyk i kiedy należy go stosować?

Nie wszystkie probiotyki mają takie samo działanie i nie powinno się ich stosować zamiennie. Właściwości probiotyków są szczepozależne tzn. poszczególny szczep podawany w określonej dawce, jest skuteczny w określonej sytuacji klinicznej. Należy wiedzieć, że konkretny probiotyk podaje się z określonych wskazań lekarskich. 

Wybierzmy zatem taki szczep bakterii probiotycznych, który jest zalecany przy konkretnym problemie zdrowotnym.

Stosowanie określonych probiotyków:

- W trakcie antybiotykoterapii zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunki po stosowanym leczeniu. S. boulardii, Lactobacillus GG.

- Skraca czas trwania ostrych biegunek infekcyjnych u dzieci. Lactobacillus GG, S. boulardii, L. reuteri DSM 17938

- Łagodzi przebieg biegunki u dorosłych. S. boulardii, Lactobacillus GG.

Obecnie prowadzonych jest wiele badań naukowych, mających na celu udowodnić zbawienny wpływ probiotyków w różnych jednostkach chorobowych.

Możliwe, lecz niepotwierdzone jest, że bakterie probiotyczne:

- mogą odgrywać umiarkowaną rolę w leczeniu atopowego zapalenia skóry o stopniu nasilenia umiarkowanym lub ciężkim u dorosłych i u starszych dzieci.

- mogą działać korzystnie w przypadku zakażeń Helicobacter pylori.

- mogą także działać przeciwnowotworowo, hamując produkcję enzymów kancerogennych oraz niszcząc niektóre substancje kancerogenne tj. nitrozoaminy oraz ich prekursory.  

Probiotyki uważa się ogólnie za bezpieczne i dobrze tolerowane, ale ich stosowanie nie zawsze jest wskazane. Należy zachować szczególną ostrożność w ich stosowaniu, np. u osób z ciężkim niedoborem odporności. Tylko nieliczne probiotyki są zarejestrowane jako produkt leczniczy, większość to łatwo dostępne suplementy diety lub dietetyczne środki spożywczego specjalnego przeznaczenia medycznego, jednak przed rozpoczęciem suplementacji najlepiej poradzić się lekarza, który podpowie czy w danym przypadku jest to wskazane, a jeśli tak to, który probiotyk wybrać.  

Bibliografia:

https://dieta.mp.pl/zasady/142829,probiotyki-prebiotyki-i-synbiotyki

Szajewska H.: Probiotyki – aktualny stan wiedzy i zalecenia dla praktyki klinicznej. Med. Prakt., 2017; 7-8: 19–37 ( https://www.mp.pl/gastrologia/wytyczne/168224,probiotyki-aktualny-stan-wiedzy-i-zalecenia-dla-praktyki-klinicznej,1 )

Uzależnienia behawioralne

Telefon, komputer, tablet czyli uzależnienia behawioralne u dzieci


Życie we współczesnym społeczeństwie jest pełne pokus dla dorastających dzieci. Nieustanny, szybki rozwój nowych technologii i mediów niewątpliwie wprowadza wiele udogodnień do codziennego życia, ale jest też źródłem zagrożeń. Szczególnie dla dzieci i młodzieży. Jednym z niebezpieczeństw czyhającym na nastolatków jest uzależnienie.
Obawa rodzica nastolatka przed uzależnieniem dotyczy już nie tylko typowych używek tj. papierosy, alkohol czy narkotyki. Coraz więcej opiekunów ma świadomość, że niebezpieczne mogą być nie tylko substancje psychoaktywne, ale też powtarzane dzień w dzień czynności. Codzinne granie na komputerze, surfowanie po internecie czy stosowanie zdrowej diety może wymknąć się z pod kontroli i przerodzić się w nałóg.

 
 Jak odróżnić hobby od uzależnienia. Czym jest uzależnienie behawioralne?

Uzależnienie behawioralne to inaczej uzależnienie od zachowań i/lub czynności. Rozwija się w wyniku wielokrotnego powtarzania danej czynności i prowadzi do szkodliwych konsekwencji.

Dziecko jest nadmiernie zaabsorbowane wykonywaniem danej czynności, chęć jej wykonywania dominuje nad innymi czynnościami, przyjemnościami i obowiązkami. Dane zachowanie polepsza nastrój i zmniejsza smutek, niepokój. Z czasem zwiększa się zapotrzebowanie na dane zachowanie i
aby uzyskać dotychczasowy efekt, trzeba to zachowanie zintensyfikować. Mogą pojawić się symptomy odstawienne czyli objawy pojawiające się w przypadku utrudnienia lub uniemożliwienia wykonania pożądanego zachowania. Charakterystyczne jest wracanie do danego zachowania mimo jego wcześniejszego zaprzestania lub ograniczenia. Zachowanie może być kontynuowane mimo przeżywania negatywnych emocji w związku z tym zachowaniem.

Chociaż nie wszystkie zachowania, które dzieci wykonują z niezwykłą chęcią i zaangażowaniem są nałogiem, to każde nadmiarowe wykonywanie danej czynności może do niego doprowadzić.

Skąd mam wiedzieć, że coś jest nie tak? 

Sygnały ostrzegawcze uzależnienia: 

- unikanie rozmów, częste kłamstwa
- oddalanie się od rodziny
- kłopoty w szkole, których wcześniej nie było (np. wagary, częste spóźnienia, opuszczanie pierwszej lekcji, liczne nieobecności, pogorszenie wyników w nauce)
- rozdrażnienie, niecierpliwość, agresja
- sypianie o różnych porach dnia (raz nastolatek jest bardzo pobudzony, a raz ospały), ospałość na lekcjach
- spędzanie czasu poza domem i unikanie kontaktu po powrocie, nowi znajomi, o których dziecko nie chce rozmawiać lub samotne spędzanie czasu w pokoju
- nadmierne zainteresowanie dietami ,sprawdzanie etykiet, odmawianie jedzenia pokarmów, niezaliczanych do tzw. zdrowej żywności, podporządkowanie życia zachowaniom typu fit
- rezygnowanie z innych aktywności lub ograniczanie kontaktów z kolegami na rzecz internetu
- unikanie kontaktów z rówieśnikami w szkole, wyraźne zaabsorbowanie urządzeniami elektronicznymi z ekranem (komputerem, telefonem komórkowym, tabletem)

Rodzaje uzależnień behawioralnych 

Aktywności związane z urządzeniami elektronicznymi: korzystanie z komputera, tabletu, telefonu komórkowego. Wielogodzinne siedzenie przed ekranem  komputera może prowadzić do utraty poczucia czasu, rozregulowania rytmu dobowego i bezsenności.

•  Telefon komórkowy: nadużywanie telefonu czy smartfonu czyli fonoholizm 

Jak poznać, że dziecko nadużywa korzystania z telefonu?

- Dziecko nie rozstaje się z telefonem, ma go przy sobie zawsze, w każdej sytuacji. Korzysta z niego nawet podczas lekcji czy rodzinnego obiadu. Pierwszą czynnością po obudzeniu jest sięgnięcie po komórkę. Jeśli dziecko przypadkowo nie weźmie telefonu wychodząc z domu, wraca po niego, nawet jeśli ma się gdzieś spóźnić. 
- Brak telefonu przy sobie oznacza niepokój, poddenerwowane.  
- Dziecko ma stałą potrzebę kontaktowania się z innymi przez telefon, ale chęć rozmowy z drugą osoba twarzą w twarz jest niewielka.

•  Internet

Co powinno zaniepokoić rodzica?  


- Dziecko nie kontroluje  ile czasu spędza w internecie. Ignoruje zmęczenia i podstawowe potrzeby fizjologiczne. Zamyka się w pokoju i siedzi przed komputerem nie robiąc przerw.  Jest tak skoncentrowane na surfowaniu po internecie, że przez wiele godzin może nie jeść, nie pić czy nie chodzić do toalety.

- Dziecko traci zainteresowanie rzeczywistym światem i kontaktem z ludźmi istniejącymi poza ekranem komputera. Preferuje kontakt ze znajomymi na Facebooku niż prawdziwe spotkanie w kawiarni czy parku. Dotychczasowe hobby tracą na znaczeniu.

- Pojawia się coraz większa potrzeba na korzystanie z internetu oraz posiadanie nowego, lepszego, szybszego sprzętu.

 

•  Gry komputerowe

Gry komputerowe w umiarkowanej ilości mogą pozytywnie działać na dziecko, rozwijając  jego koordynacje wzrokowo-ruchową czy refleks. Niestety fascynujący, kolorowy świat gry komputerowej może pochłonąć dziecko do tego stopnia, że otaczająca rzeczywistość przestanie go w ogóle interesować. Problem nadużywania komputera celem grania w różnego rodzaju gry dotyczy głownie nastolatków, ale coraz częściej dotyka też młodszych dzieci . 

Sygnały świadczące o możliwym uzależnieniu od gier: 

- zaabsorbowanie grą- ciągłe mówienie i myślenie na temat gry, trudności z funkcjonowaniem w realnym życiu, zaprzestanie uprawiania hobby, porzucenie kontaktów z przyjaciółmi 
- nieprzyznawanie się do grania, wymówki np. konieczność korzystania z komputera celem nauki
- niedostrzeganie, negowanie  problemu 
- łatwe zdenerwowanie, zniecierpliwienie, gniew gdy gra zostanie przerwana 
- używanie gier jako ucieczki od problemów w rzeczywistym świecie 
- kontynuowanie zachowania mimo pojawiania się  negatywnych konsekwencji np. pogorszenia ocen w szkole, utraty przyjaciół

Przeciwdziałanie nadużywaniu urządzeń elektronicznych u dzieci opiera się określenie ścisłych ram czasowych korzystania. Jednak w przypadku nastolatków ustalenie sztywnych zasad użytkowania komputera często przynosi efekt odwrotny do zamierzonego. Dlatego ze starszym dzieckiem należy negocjować i iść na kompromis, zamiast jedynie zakazywać.

• Hazard 
  

Jednym z rodzajów uzależnienia behawioralnego jest także hazard  w formie tradycyjnej, czyli gier automatów, lotto, wysyłania smsów lub tzw.e-hazard czyli gra w karty, loterie, kości on –line. Problem dotyczy on stosunkowo nielicznej grupy nieco starszej młodzieży (ok. 17.–18. rż.).

• Jedzenie 

Ortoreksja 

Ortoreksja to nadmierna koncentracja na spożywaniu zdrowej żywności. Dotyczy głównie młodych kobiet, ale zdarza się też u nastolatek. Polega na utarcie kontroli nad rozsądną, zdrową dietą, przymusowym zdrowym odżywianiu się. 
Osoby z ortoreksja eliminują z diety niezdrowe w ich przekonaniu produkty. Mają obsesję na punkcie dobrej jakości jedzenia i właściwego sposobu przygotowania posiłków np. kupują produkty tylko z ekologicznych hodowli. Bezwzględnie przestrzegają zasad dotyczących wyglądu i składu pokarmów. Najważniejszą czynnością jest ciągłe planowanie, kupowanie oraz przygotowywanie posiłków. Nieprzestrzeganie diety powoduje lęk i poczucie winy, a w konsekwencji prowadzi do jeszcze bardziej restrykcyjnej diety . W skrajnych przypadkach w diecie pozostają pojedyncze, wyselekcjonowane produkty, które  nie pokrywają zapotrzebowania na składniki odżywcze i kalorie. Może to prowadzić do niedożywienia i wynikającego z niego wielu niekorzystnych objawów. 

 
Jak przeciwdziałać  uzależnieniom behawioralnym u dzieci i młodzieży: 

Nie trzeba zabrać, wystarczy pokazywać i uczyć od małego, uzbroić dziecko w mechanizmy, które pozwolą odeprzeć zagrożenie. Nie należy wymagać niemożliwego, ale współpracować z dzieckiem i wspierać w zmianie zachowania.

Często proste zmiany wprowadzone w życie dziecka i/lub całej rodziny przynoszą pożądany efekt.

Co można zrobić?
- zorganizuj dziecku wolny czas         
- zaplanuj wspólne spędzenia wolnego czasu, warto jest posiadać wspólne z dzieckiem hobby- w naturalny sposób zwiększa się wtedy ilość czasu spędzonego z dzieckiem i ilość tematów do rozmowy

- wprowadź jasne zasady dotyczące korzystania z komputera, dostępu do Internetu, gier, telewizora i komórki, limit czasowy powinien zależeć od wieku dziecka. Sprawdzaj jak dziecko wykorzystuje dostęp do Internetu.
- uświadom dziecku o możliwości uzależnienia się
- sprawdzaj na co dziecko wydaje kieszonkowe
- nie ulegaj wszystkim zachciankom nastolatka
- dyskretnie kontroluj sposób spędzania wolnego czasu dziecka, jego towarzystwo
- kontroluj wyniki w nauce, warto mieć kontakt ze szkołą, regularnie chodzić na zebrania  – uzależnienia często ma wpływ na absencje w szkole, pogorszenie się ocen.
- obserwuj zachowanie, nastrój, zmiany w wyglądzie swojego dziecka (np. niewyspanie, ciemna opalenizna, nadmierny przyrost lub utrata wagi)
- naucz rozpoznać się elementy uzależnienia, nie przypisuj wszystkich zmienności nastroju nastolatka i jego humorów okresowi dorastania.
- dawaj dobry przykład

Co zrobić, gdy widzimy sygnały świadczące o uzależnieniu? 

- Nie należy wzbudzać w dziecku poczucia winy. 
- Trzeba okazać wsparcie dla dziecka w trudnych chwilach. Niech wie, że może na Ciebie liczyć i że wspólnie możecie rozwiązać problem.
- Warto opowiedzieć również o swoich słabościach. 
- Dobrze zachęcać  dziecko do bezpośrednich kontaktów z ludźmi.
- Należy pomóc mu rozwijać pasje, które odwrócą uwagę od uzależnienia

Jeśli samodzielne rozwiązanie problemu jest trudne bądź niemożliwe lub jeśli mimo wprowadzenia zmian problemy wciąż są obecne, wskazane jest zgłoszenie się z dzieckiem do specjalisty, najlepiej psychologa specjalizującego się w psychoterapii uzależnień, mającym wiedzę i doświadczenie w zakresie uzależnień behawioralnych. Czasem rodzice nie są świadomi faktu, że swoim postępowaniem wspierają zachowanie dziecka. Dlatego istotna jest rozmowa psychologa z rodzicami, a nie tylko z dzieckiem czy nastolatkiem. Terapia ma na celu zmianę niepożądanego zachowania, pracę nad przyczynami uzależnienia, nad emocjami, radzeniem sobie ze stresem, kompetencjami interpersonalnymi. W terapii często uczestniczy nie tylko dziecko, ale cała rodzina.

Ważne jest jak najszybsze wychwycenie problemu i udzielenie dziecku, a często całej rodzinie odpowiedniego wsparcia lub terapii. 


Bibliografia:
http://www.centrumdobrejterapii.pl/materialy/uzaleznienia-behawioralne-u-mlodziezy-informacje-dlarodzicow/
http://www.uzaleznieniabehawioralne.pl/poradnik-rodzica/profilaktyka-uzaleznien-behawioralnych-rolarodzicow-cz-1/
https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/173934,nastolatek-w-sieci-uzaleznienbehawioralnych